Een wereld met zorgrobots
Robots in de GGZ en de ouderenzorg
Zorgrobots in de care
Natuurlijk zijn er robots om mee te knuffelen... Robots om mee te spelen... Robots die therapeuten op allerlei manier helpen....
Maar wat kunnen robots nu eigenlijk al? En wat kunnen we van robots in de ouderenzorg en GGZ verwachten?
Op deze pagina's houdt Jobots u op de hoogte over de mogelijkheden nu en straks. Het "straks"wordt steeds verder ingevuld. Vragen waar we later op ingaan...:
- Waarom wil de zorgafnemer eigenlijk een robot?
- Wie beheert die robots eigenlijk?
- Is het wel veilig... Al die intelligente functies zijn leuk, maar op welke manier voldoen de toekomstige robots bijvoorbeeld aan de NEN7510?
Zonder volledig te zijn - absoluut niet! - een eerste inkijkje in de wereld met zorgrobots.
(c) januari 2019
De zorgrobots komen.
Ook zorginstelling kijken hoe robots ingezet kunnen worden in de ouderenzorg en GGZ. De belangrijkste robot die al geruime tijd beschikbaar is, is de ZORA. De ZORA lijkt op een klein mensje, met handen en voeten. Veel zorginstellingen gebruiker de ZORA om te ondersteunen bij de dagbesteding en bij oefentherapie. Sommige zorginstelling krijgen via de ZORA contact met cliënten waarbij contact via therapeuten moeizaam is. Praten met de ZORA heeft voor die mensen een minder hoge drempel dan praten met een therapeut.
Maar de ZORA is nog maar het begin. Het gebruik van kunstmatige intelligentie en herkenning van mensen is in de ZORA beperkt. De afgelopen jaren hebben een aantal bedrijven geïnvesteerd in robots die uit zichzelf slimmer zijn. Ondanks optimistische voorspellingen zijn die robots echter nog niet verkrijgbaar.
Knuffelen
Robots om te knuffelen, en die daarop reageren worden al volop in verpleeg- en verzorgingshuizen gebruikt. Ondanks dat mensen best doorhebben dat de beestjes niet echt zij, worden de robots erg gewaardeerd. Door de grote variëteit aan geluiden en de echt-aanvoelende vacht wordt de robot vaak echt het maatje van het baasje!
De slimste robot...
Wanneer had u voor het laatst een onderhoudend gesprek met uw computer? En waarom zou een robot dat beter kunnen?
Probeer eens de volgende vragen te beantwoorden:
- Waarom zal een robot die eruit ziet als een mens de stofzuiger pakken, terwijl er nu al hele goede robot-stofzuigers zijn (die overigens best ook de thuiszorg kunnen helpen...)?
- Waarom zal een robot die eruit ziet als een mens de afwas gaan doen, terwijl we al hele goede afwasmachines hebben? Interessant: wie ruimt de afwasmachine uit en zorgt ervoor dat de kopjes en borden netjes in de kastjes komen?
In veel visies over de inzet van robots in de ouderenzorg - met name thuiszorg - wordt genoemd dat een robot helpt tegen de eenzaamheid. Een visie die veel vragen oproept. De begrippen Robotisering en Kunstmatige Intelligentie (KI, of, in het Engels: Artificial Intelligence, AI) worden vaak door elkaar gehaald.
- Een robot kan alles wat computer en sensoren nu kunnen, met als extraatje dat de robot zich autonoom kan bewegen
- KI (AI) kan worden gezien als de volgende stap in het toepassen van computers, waarbij computers zichzelf dingen aanleren en hun omgeving begrijpen
Dat KI en robots elkaar gaan versterken - het zou raar zijn als dat niet gaat gebeuren. Door KI zullen computers mensen beter gaan "begrijpen" en zal het ooit mogelijk worden om een goed gesprek te voeren met een computer. Het voelt dan misschien zelfs alsof je een relatie met je computer kan hebben - zie de film "Her". En als dat dan de vorm krijgt van een robot - spannend. Of eng?
Met een computer of tablet is het nu al mogelijk om bijvoorbeeld te bellen met beeld (Skype, Facetime). Sommige mensen maken enthousiast gebruik van die mogelijkheid, maar echt doorgebroken is beeldbellen na 30 jaar nog niet. Waarom zal dat wel gebeuren als het op een robot zit?
De mogelijkheid om sommige functies van computers en sensoren "mobiel" te maken met eenrobot is nu al heel spannend. Dit gaat zeker op korte termijn voor de ouderenzorg nieuwe mogelijkheden geven. Het is daadwerkelijk mogelijk dat binnen afzienbare tijd robot(je)s in verzorgingshuizen rondrijden, waardoor de bewegingvrijheid van bewoners groter kan worden. En om deze robots te integreren met het alarmsystemen zodat de verzorging tijdig wordt gewaarschuwd bij een onveilige situatie.
Soms is een goed idee heel praktisch...
De LEA is een intelligente rollator die mensen niet alleen ondersteunt bij het bewegen, maar mensen ook naar het toilet brengt en zelfstandig een zorgoproep kan plaatsen als het niet helemaal goed gaat...
De LEA is commercieel beschikbaar.
Wat gaan die robots dan precies doen?
Het gebruik van robots is omgeven met myhtes en verwachtingen. Komt dat door al die films waarin robots de intelligentere versie van onszelf zijn...?
Wat robots precies gaan doen, en wanneer, is moeilijk te voorspellen. Mogelijk zijn robots een aanvulling op (of vervanger van) de diverse sensoren die nu in de zorgverlening worden ingezet. Zou het niet mooi zijn als...
- Zorgrobots mensen kunnen begeleiden om in een beperkte omgeving aan de wandel te gaanin plaats van telkens tegen gesloten deuren aan te lopen... (vergelijk dat eens met de nu veel toegepaste dwaaldetectie)
- Zorgrobots hulp kunnen vragen als mensen gevallen zijn... (vergelijk dat eens met de mogelijkheden van de huidige statische sensoren, die alleen een melding geven als mensen vallen in het sensorgebied)
- Zorgrobots mensen kunnen herkennen en een fotocollage met plaatsen uit hun jeugd kunnen afspelen...
De zorgrobot in de bijgaande afbeelding is bedacht om de juiste mensen, op het juiste moment de juiste medicatie te geven. Tevens registreert de robot fysiologische gegevens, en kan bij afwijkingen de zorg waarschuwen. De afgebeelde robot is een door een pionier uitgwerkte toepassingsmogelijkheid.
